LEREN kun je leren!

Van veel docenten en ouders hoor ik dat pubers zich op school niet voldoende kunnen concentreren tijdens de les en dat ze het concentratievermogen lijken te hebben van een goudvis of dat het hun simpelweg allemaal niet zo lijkt te interesseren. De vraag die dan rijst is waardoor wordt dit veroorzaakt?

Onderwijs

In de loop der jaren is er veel veranderd in het onderwijs. Er wordt veel meer gebruik gemaakt van interactief en ontdekkend leren, computers, filmpjes e.d.
Toch moeten leerlingen vaak nog een groot deel van de les luisteren naar de docent. En daar gaat het dan vaak mis….

Brein

Ons brein is zo ingesteld dat we het beste leren als we onze gedachten kunnen ordenen en als er bij dit proces gebruik wordt gemaakt van zowel de analytische linkerhersenhelft als de creatieve rechterhersenhelft. Het maken van een mindmap is hiervoor uitstekend geschikt en het is een zeer krachtige tool om overzicht te houden en inzicht te krijgen in de lesstof.

Linkerhersenhelft versus rechterhersenhelft

Veel pubers haken in de les af niet alleen omdat er onvoldoende beroep wordt gedaan op een actieve werkhouding, maar ook omdat bij het verwerken van de informatie in de vorm van aantekeningen voornamelijk gebruik wordt gemaakt van de analytische linkerhersenhelft. Dit kan in een aantal situaties nuttig zijn, maar de linke hersenhelft wordt door het luisteren al flink belast en soms dus overbelast. Het gevolg hiervan is dat de gemiddelde puber al na een paar minuten afhaakt en weg droomt doordat er onvoldoende samenwerking plaatsvindt met de creatieve rechterhersenhelft.

Oplossing

Hoe blijft je puber dan wel bij de les? De oplossing schuilt in het feit dat er simpelweg meer beroep moet worden gedaan op de talenten van de rechterhersenhelft. Het maken van een mindmap leent zich hier bij uitstek voor.

Wat is Mindmappen?

Mindmappen is een methode waarbij je je gedachten kunt ordenen zodat je inzicht krijgt en overzicht houdt. Bij mindmappen breng je je gedachten visueel in kaart. Mindmappen betekent dan ook letterlijk het in kaart brengen van je geest, van je brein. De kracht van de mindmap schuilt in het feit dat bij het maken ervan zowel een beroep wordt gedaan op het analytisch vermogen als op de creativiteit. Het is een visuele weergave van woorden, gedachten en ideeën. De mindmap sluit daarom perfect aan bij de natuurlijke werking van het brein.

Regels voor Mindmapping

De regels die gehanteerd moeten worden bij het maken van de mindmap zijn afhankelijk van het doel dat je wilt bereiken. Een doel van je puber zou kunnen zijn dat hij/zij ideeën in kaart wil brengen voor het maken van een werkstuk. Een ander doel zou kunnen zijn dat hij/zij een overzicht wil maken van een hoofdstuk aardrijkskunde of geschiedenis dat geleerd moet worden voor een proefwerk of er moet bijvoorbeeld een boekverslag worden gemaakt van een boek op de literatuurlijst.

Speedmap

Er zijn veel toepassingsmogelijkheden, maar in dit artikel beperk ik me tot de aantekeningen mindmap, de zogeheten  “SPEEDMAP”: een manier om snel, maar doeltreffend, een mindmap te maken in de les.  De speedmap kan thuis verder worden uitgewerkt en dient als basis voor de leermindmap.

Basisstappen voor speedmapping

Stap 1
Gebruik net zoals bij een “gewone” mindmap blanco papier. Is dat er niet, gebruik dan gewoon gelinieerd papier. Het is immers een mindmap in klad.

Stap 2
Houd het papier ‘landscape’ en noteer het centrale idee of onderwerp in het midden van het papier.

Stap 3
Gebruik het liefst een pen met verschillende kleuren. Maak snel 4 of 5 hoofdtakken. Elke hoofdtak van de mindmap krijgt een verschillende kleur om snel overzicht te krijgen van de lesstof.  

Stap 4

Schrijf op de verschillende hoofdtakken het onderwerp in één woord.

Stap 5
Schrijf een paar kernwoorden bij het onderwerp. Zet die op de zijtakken.

Stap 6
Noteer alleen het állerbelangrijkste. Beide hersenhelften maken al overuren.

Stap 7
Werk de speedmap in de thuissituatie direct uit m.b.v. het desbetreffende boek.

Stap 8
Structureer de mindmap, nummer opsommingen.

Stap 9
Voeg tekeningen, plaatjes, symbolen en/of pijltjes toe.

Stap 10
Controleer en oefen de mindmap.